Hünsa

Erkeklik ve dişiliği tam olarak belli olmayan çifte cinsiyetli insana “hünsa” denir.  Bir çocukta, hem erkeklik hem dişilik alâmeti bulunduğu zaman çocuk hünsadır.  Bunların, inceleme sonucunda erkek veya dişi oldukları ortaya çıkarsa problem kalmaz.  İslam ibadet ve muâmelelerinde sonuca göre işlem görürler.  Ancak erkek veya kadın oldukları belirlenemezse hunsa-ı müşkil adıyla haklarında aşağıdaki hükümler cereyan eder. 

Bir insanın hünsa olması halinde; o kişide ya iki uzvun bir arada bulunması veya her iki uzvun da bulunmaması haline bakarak iki durum düşünülür.  Eğer bir hünsada iki uzuv da bulunmazsa, kendisinde sakal veya memenin varlığıyla şüphe ortadan kalkar.  İki uzuv da mevcutsa, idrar yeri hakem kılınır.  Eğer erkeklik uzvuyla idrar yapıyorsa erkek sayılır.  Kadınlık uzvuyla bevlediyorsa kadın olduğuna hükmedilir; diğer uzuv zaid sayılır.  Eğer iki uzuvdan da idrar yapıyorsa, idrarın ilk çıktığı uzva itibar olunur: diğerine itibar olunmaz.  İki uzuvla bir anda idrarını yapıyorsa, kendisinden daha çok idrar çıkan uzva göre hüküm verilir.  Bu Ebû Yusuf'la, İmam Muhammed'e göredir.  Ebu Hanife bu son durum hakkında susmayı tercih etmiştir.  

İki uzuvdan eşit miktarda bevl çıktığı taktirde ise Ebû Hanife'ye göre diğer belirtilerin ortaya çıkması beklenir.  Şöyle ki, Erginlik çağında erkekler gibi ihtilâm olur veya erkek gibi cinsel ilişkide bulunursa, yahut sakalı çıkarsa erkek olduğuna hükmedilir.  Bunun aksine kadın gibi ay hali görür, memesi kabarır ortaya çıkar, memesinden sut iner veya gebe kalırsa, yahut da kadınlar gibi cinsel ilişkide bulunursa kadın olduğuna hükmedilir.  Bu son meselede Ebû Yûsuf ve İmam Muhammed susmayı tercih etmişlerdir.  Bugün gelişen tıp belki bu meselede doğru tespiti kolaylaştırmıştır. 

Hunsanın, erkeğe veya kadına meyletmesi ve ihtilam olması, hayız görmesi gibi gizli konularda kendi sözüne itibar edilir.  Bununla da durum ortaya çıkar.  Ancak erkek olduğunu iddia ettiği halde çocuk doğurması gibi sonradan ortaya çıkan bir durum onu yalanlarsa, bu sözleri geçerliliğini kaybeder.  

Ölen baba, bir erkek ile bir hünsa evlât vâris olarak bırakırsa Ebû Hanife (R. A. ) ye göre, mal üç kısma ayrılır.  Erkeğe iki kısım, Hünsaya bir kısım verilecektir.  Hünsa irs meselesinde Ebû Hanife'ye göre, kadındır.  Ancak erkeklik alâmetleri kendisinde bulunursa hü¬küm değişir.  Ebû Yusuf ve İmam-ı Muharnmed'e göre, mal ikiye bölünür.  Yarısı erkeğin diğer yansı hünsanındır.