Katillik İnsan Öldürme

İnsan dünyada emanet bir can taşımaktadır. Bir imtihan geçirmekte olduğu şu dünya hayatında diğer hemcinsleriyle beraber yaşamak mecburiyetinde olan insan, bu hayat sürerken hakikatte kendisinin olmayan canına da, başkalarının canlarına da zarar veremez. Zaten toplum içinde yaşamak, canların, malların, akılların, ırzların, nesillerin ve dinlerin korunmasını gerektiren her türlü tedbirin alınmasını gerektirir.

“Din muameledir”. Kendisinin veya başkasının canına kıyanlar, nasıl dindar olabilirler?

Cana kıymayı haram sayan dinimiz, bunu önlemek için çok ibretli ve faydalı bir kanun koymuştur: kısas.

Bunu anlamayan laik hukukçular, düşünmeden kısas aleyhinde konuşurlar ama kendilerine karşı yapılan bir cinayette “kanları yerde kalmayacak” diye tehdit etmekten de vazgeçemezler. Beyler işte bu kısastır!

Onları böyle konuşturan da fıtratın ta kendisidir.

Konuyla ilgili ayet şöyledir:

يَٓا اَيُّهَا الَّذ۪ينَ اٰمَنُوا كُتِبَ عَلَيْكُمُ الْقِصَاصُ فِي الْقَتْلٰىۜ اَلْحُرُّ بِالْحُرِّ وَالْعَبْدُ بِالْعَبْدِ وَالْاُنْثٰى بِالْاُنْثٰىۜ فَمَنْ عُفِيَ لَهُ مِنْ اَخ۪يهِ شَيْءٌ فَاتِّبَاعٌ بِالْمَعْرُوفِ وَاَدَٓاءٌ اِلَيْهِ بِاِحْسَانٍۜ ذٰلِكَ تَخْف۪يفٌ مِنْ رَبِّكُمْ وَرَحْمَةٌۜ فَمَنِ اعْتَدٰى بَعْدَ ذٰلِكَ فَلَهُ عَذَابٌ اَل۪يمٌ

“Ey iman edenler! Öldürülen kimseler hakkında size kısas farz kılındı. Hür hür ile, köle köle ile, dişi dişi ile kısas olunur. Ama kim, maktûlün velisi tarafından affedilirse kısas düşer. Bundan sonra, diyeti ona güzel bir şekilde ve tam olarak ödemek gerekir. Bu esneklik Rabbiniz tarafından bir kolaylık ve lütuftur. Artık kim bundan sonra karşıdakinin hakkına tecavüz ederse, Ona son derece acı bir azap vardır. Ey akıl sahipleri! Kısasta sizin için hayat vardır. Böylece korunmayı umabilirsiniz.” (Bakara, 178-179.)

Kısas hayat hakkının ve canı korumanın gereğidir. Gerçi kısasın kendisi, cezayı hak etmiş bir hayatı yok etmedir, ama aynı zamanda haksız yere hayatı yok etmeye karşı, hayatın en büyük müeyyidesidir. Kısas gibi caydırıcı bir hüküm, toplum ve kişi hayatının garantisidir. Böylece dünya hayatınızı olduğu gibi âhiret hayatınızı da korursunuz.

وَكَتَبْنَا عَلَيْهِمْ ف۪يهَٓا اَنَّ النَّفْسَ بِالنَّفْسِۙ وَالْعَيْنَ بِالْعَيْنِ وَالْاَنْفَ بِالْاَنْفِ وَالْاُذُنَ بِالْاُذُنِ وَالسِّنَّ بِالسِّنِّۙ وَالْجُرُوحَ قِصَاصٌۜ فَمَنْ تَصَدَّقَ بِه۪ فَهُوَ كَفَّارَةٌ لَهُۜ وَمَنْ لَمْ يَحْكُمْ بِمَٓا اَنْزَلَ اللّٰهُ فَاُو۬لٰٓئِكَ هُمُ الظَّالِمُونَ

“Hem Tevrat’ta onlara şu hükmü de farz kıldık: Cana can, göze göz, buruna burun, kulağa kulak, dişe diş karşılıktır. Hülasa bütün yaralamalar birbirine kısas edilir. Fakat kim bu kısas hakkından feragat edip bağışlarsa bu, kendi günahları için keffaret olur. Kim Allah’ın indirdiği ahkâm ile hükmetmezse işte onlar tam zalimdirler.”( Maide, 45.)

Kısas, hayatın dokunulmazlığını temin etmek için meşrû kılınmıştır. Yani can almak için değil, cana dokundurmamak için hükmedilmiştir. Onun içindir ki hak sahibi kişi kısastan vazgeçerse, kısas yapılmaz. Zira kısas, sırf insanlar için vaz’ edilmiştir.

Kasten öldürmede öldürülenin velisinin üç hakkı vardır: Kısas, diyet, dilerse af.

Kısas malum katilin de öldürdüğü cana bedel öldürülmedir. Diyet ise hak sahiplerinin bir kısmının kısastan vazgeçme istekleri ile olur. Ölen erkekse diyet asr-ı saadette şu mallardan birisi olarak kabul edilmiştir: yüz deve veya ikiyüz sığır veya ikibin koyun keçi yahut ikiyüz kat elbise veyahutta bin miskal (dinar) altındır. Kadın ise yarısıdır. Burada miktarın yarım olması, erkeğin kazanç sağlama ve ekonomik fonksiyonu göze alınarak belirlenmiştir. Yoksa kadın erkek arasında ve yaşama hakkında bir eşitsizlik yoktur. Kimi zındıkların “İslam kadını erkeğin yarısı saymıştır” sözü, düşünmek ve anlamak istemeyen peşin hükümlü hasta beyinlerin ürünüdür ve hayatın gerçekleriyle alakası yoktur.

Hiç şüphesiz yaralamalarda da kısas vardır. Kısas uygulaması uygun olmadığı zaman ceza diyete çevrilir. Konunun detayı fıkıh kitaplarındadır. Burada bizim maksadımız, canı korumanın da aynen namaz, oruç, zekat gibi dinin bir emri olduğunu, kişinin dindarlığının bu tür muamelelere uygun davranmakla olabileceğini anlatmaktır.