Musafaha Tokalaşma

Musafaha, karşısındaki insanın avuç içiyle kendi avuç içini başparmaklar birbirini kavrayacak şekilde birleştirmek veya avuçları birbirine yapıştırmaktır. Tokalaşma ise ister tek elle isterse çift elle karşıdakinin eliyle birleştirmektir. Bu esnada sallama gerekmez. İslâm’da musafaha veya tokalaşma sünnettir. Rasûl-i Ekrem (s.a.)'in hem emir ve tavsiyesi, hem de bizzat uygulaması ile sünnet olduğu tesbit edilmiştir. Rasûlullah (s.a.) şöyle buyurmuştur:

"İki müslüman karşılaşıp tokalaştığı, Allah'a hamdedip yarlıgamasını diledikleri zaman her ikisi de yarlıganır (günahları bağışlanır)"

"Karşılaşıp tokalaşan hiç iki müslüman yoktur ki ayrılmadan önce bağışlanmış olmasınlar" buyurulmuştur. (Ebû-Dâvûd, Ahmed, İbn Mâce)

Tek elle mi, çift elle mi yapılacağına gelince, her ikisi hakkında da rivayet vardır. İki el ile yapılması, daha bir muhabbet, iltifat ve itina olarak değerlendirilmesi herhalde örfidir.  Sonuçta bu muamele çift el ile de tek el ile de yapılabilir. Bu sünnet iki insanın normal olarak karşılaşmaları halinde yapılır.

Yabancı bir erkekle kadının; yâni nikâhlanmaları câiz olan bir erkekle bir kadının tokalaşmaları, şehvete sebep olur endişesi ile câiz görülmemiştir. Ne var ki Batılılaşma yüzünden bugün bu âdet yaygınlaşmıştır. Tabi sıradanlaşınca şehvetle ilişkisi de zayıflamıştır. İslam’ın isteklerini bilmeyenler, kendileri ile tokalaşılmayınca yersiz olarak kırılmakta, gücenmekteler. Hatta yer yer bu durum sataşmalara sebep olmaktadır. Bu sebeple uygun zamanda ve uygun bir üslup içinde şöyle bir açıklama yapmak iyi olur:

“Peygamberimiz bunu yapmamış, kadim fukahâ da ortada bir ihtiyaç ve zaruret bulunmadıkça caiz görmemiş. Biz de bu maksatla yapmıyoruz. Burada sizi değersiz görmek ve aşağılamak gibi bir niyetimiz asla yoktur".

Böyle bir durumda bir Müslüman zaruret dolayısıyla bunu yapmışsa, onu dile dolayıp kınamamak lazımdır. İnşallah bu küçük günahın tövbe ve istiğfar ile veya bir iyilik yapmakla sorumluluğu düşer. (http://www.hayrettinkaraman.net/kitap/helalharam/0186.htm  http://www.hayrettinkaraman.net/sc/00203.htm)

Konu hakkında az sonra gelecek “el öpme” bahsinde bazı bilgiler verilecektir.

Bazı camilerde namazlardan sonra cemâatin toplu halde tokalaşma adetleri, musâfaha etmeleri sünnet değil, bid'attir denilmiştir. Çünkü sünnet olan musafaha, karşılaşan iki müslümanın ilk karşılaştıklarında yaptıkları tokalaşmadır.  Buna uymayan bir şekilde ve namazdan sonra toplu halde musâfaha sünnette ve sahabe uygulamasında yoktur. O yüzden bid'attır. Belki işi acele olan veya katılmak istemeyenlere suizan, kin veya buğza sebep olabilir. Kardeşliğe zarar verici, kutuplaşmaya götürücü de olabilir. Bunlar yaşanarak görülmüş işlerdir.

İnsanlar arasında kardeşlik ve sevgi bağlarını pekiştirecek bu muameleyi aşırılığa kaçmadan yeni kötülüklere sebep olmayacak şekilde yapmak bir Müslüman olarak vazifemizdir.